ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΑΔΙΑΛΕΙΠΤΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ
Του πατρός Δαμιανού Ζαφείρη
Νά αρχίζεις τήν ημέρα σου με την προσευχή γιά να μπορείς να ζείς καλύτερα και με την ελπίδα στο Θεό. Μη αφήνεις το νού σου σε άσκοπους λογισμούς που απομακρύνουν τη θεία χάρη απο κοντά σου. Να συγκεντρώνεσαι στο Θεό κάθε στιγμή μέ την προσευχή γιά νά προσέχεις περισσότερο τήν καρδιά σου νά είναι καθαρή καί αγνή απο κάθε τι βλαβερό γιά τήν ψυχική υγεία σου. Η προσευχή σου δίνει καθαρότητα καρδίας καί μέ το χρόνο κατανοείς τη δύναμη της προσευχής μέσα σου. Ο νούς είναι η κίνηση της ψυχής που δίνει καλά ή άσχημα ερεθίσματα για να μπορεί να διατηρήσει την καθαρότητα ή τήν ασχήμια της ψυχής. Οσο λιγότερες επιθυμίες δέχεται η ψυχή τόσο λιγότερο προσβάλλεται ο νούς απο κακές επιρροές του κόσμου καί απέχει απο τα πάθη και τις αδυναμίες των ανθρώπων. Η καλή λειτουργία του νού εξαρτάται απο τίς καλές επιθυμίες της ψυχής μας που μας δίνει χρόνο να βελτιώσουμε τον χαρακτήρα μας. Τα κρυφά πάθη είναι ο μολυσμός της ψυχής που προεκτείνεται στο νού και στην καρδιά για να εκδηλωθούν στην κακή συμπεριφορά μας. Η βελτίωση του εαυτού μας εξαρτάται απο την αντίσταση σέ κάθε κακό λογισμό καί εικόνα πού επιθυμεί να εισέλθει μέσα μας. Η αναγέννηση της ψυχής μας γίνεται με την προσευχή καί την μυστηριακή ζωή της εκκλησίας που επισκιάζει την ψυχή με την θεία χάρη και προσφέρει άφθονα το φώς του Θεού καί καθαγιάζει την όλη ύπαρξή μας. Χρειάζεται συνεχής αγώνας να είσαι πάντοτε με το Θεό χωρίς να συγχύζεσαι μέ την συμπεριφορά των άλλων. Η αρχή της πνευματικής ζωής αρχίζει απο το νού γιά να καθαρίζει την καρδιά απο κάθε τι μολυσμένο απο τις εικόνες καί τους λογισμούς της ημέρας. Ο νούς είναι ο στρατηγός που διευθύνει την καρδιά μας να είναι καθαρή καί αγνή απο κάθετι καί της δίνει δύναμη να προχωρεί απρόσκοπτη στο έργο της ενώσεως με το Θεό. Διότι μόνο με τη συνεχή παρατήρηση του νου μας μπορούμε να καθαρίζουμε την ψυχή μας απο τα πάθη καί τις αδυναμίες μας που εμφωλεύουν βαθιά μέσα μας. Ο νούς μας είναι δωμάτιο που δέχεται κάθε τι κάθε μέρα, εικόνες και σκέψεις, καθαρές ή άκάθαρτες, καλές ή κακές, υπερήφανες ή ταπεινές,κ.ά. Ολα αυτά δεν βοηθούν στην καθαρότητα της καρδιάς αλλά στην αύξηση των παθών και των αδυναμιών μας. Γι’ αυτό ο συνεχής αγώνας της αδιαλείπτου προσευχής αναχαιτίζει κάθε εξωτερικό ερέθισμα της ψυχής καί βοηθεί να έχουμε συνεχή μνήμη Θεού. Βεβαίως αυτό δεν επιτυγχάνεται ευκολα καί χρειάζεται να έχουμε ισχυρή θέληση για να νικήσουμε τους εχθρούς της ψυχής μας. Ο εσωτερικός αγώνας είναι αντίσταση στον κακό λογισμό καί η αύξηση της θείας χάριτος για να οδηγηθούμε στην βελτίωση της πνευματικής ζωής μας. Η προσοχή του νου μας αυξάνει την εσωτερική καθαρότητά μας καί δεν προχωρούμε στη ζωή περιφερόμενοι δεξιά καί αριστερά γιά να ξοδεύσουμε το χρόνο μας άσκοπα αλλά νά εργαζόμεθα καθημερινά τίς εντολές του Θεού καί τήν προσευχή γιά νά μπορέσουμε να αναριχηθούμε πιό εύκολα στην κορυφή της αγιότητας του Θεού.
Η πνευματική ζωή δέν στηρίζεται στόν εαυτό μας αλλά στήν αγάπη του Θεου πού τή δείχνουμε με την σιωπή και την προσευχή. Η καθαρότητα της καρδιάς δεν έρχεται χωρίς τη σιωπή και την προσευχή. Η χαρά της σιωπής σε διδάσκει την σωτηρία της ψυχής σου και μαθαίνει να ζείς για το Θεό χωρίς να επιθυμείς τη πολυλογία του κόσμου. Δεν νοσταλγείς τα ανθρώπινα αλλά τα θεϊκά για να μάθεις τη ζωή της ουράνιας βασιλείας του Θεού. Η σιωπή είναι η δύναμη της ψυχής που ποθεί τό Θεό καί με πάθος τον αγαπά χωρίς να κυττά τόν πλησίον του αλλά δίνεται με μεγαλύτερη ένταση στην προσευχή για να ζήσει ουράνια και ταπεινά στη ζωή χωρίς επιθυμίες γήϊνες αλλά τό μόνο που ζητά να αγαπήσει περισσότερο το Θεό με τη καρδιά του καί νά γίνει όλος φως για να ζήσει την αγάπη του Θεού μέ τή δύναμη της υπάρξεως του. Δεν αφήνεται στα πολλά τών άλλων αλλά ζητά τα λίγα των αγίων για να τηρεί το θέλημα του Θεού με την καρδιά του.
Η προσευχή διδάσκεται στην αδιάκοπη σιωπή της ησυχίας της ψυχής γιά να φωτίσει το νού του να οδηγηθεί στήν αγιότητα της αγάπης του Θεού. Η προσευχή είναι η αγάπη της ταπεινής καρδιάς που μέσα στη σιωπή της ήρεμης συνείδησης ανεβιβάζει τη ψυχή στα ύψη της αγιότητας του Θεού γιά να ζήσει την αιώνια ζωή του Θεού.
Η προσευχή αναπτύσσεται μέσα στήν καθαρή καρδιά πού αγαπά τόν Κύριον με όλη την ψυχή του. Δέν αφήνει κανένα λογισμό να τον προσβάλλει αλλά τα πάντα τα αφήνει στο Θεό. Γίνεται η αναπνοή του μια προσευχή. Η προσευχή δέν γίνεται ένας πόθος αλλά ζήλος καρδιακός που ζεί την κοινωνία με το Θεό σε πλήρη ενότητα. Ζεί τη θεία παρουσία σε ένταση. Η προσευχή γίνεται πάθος ψυχής γιά να κερδίσει όλη με όλη την καρδιά του τόν Ζωοδότη Κύριον.
Ω Κύριε της πηγαίας αγάπης
λατρεύω ότι ποθείς
καί ποθώ τον ουρανό
χωρίς να ζώ τή γή των ανθρώπων.
Η ζωή μου αφήνεται στην προσευχή
με τρόπο μοναδικό που εκπλήσσομαι
απο την Θεϊκή αγάπη σου.
Ολος γοητεύομαι απο το άπειρο κάλλος του Φωτός σου
που ξεχνώ τα πάντα μέσα στην προσευχή μου.
Ποθώ τη ζωή των τελείων.
Τρέφομαι απο την προσευχή.
Υψώνομαι στα ουράνια σαν άγγελος σου.
Η συνεχής προσευχή διδάσκει την κατάνυξη καί τήν ησυχία της ψυχής πού σε ταπεινώνει εσωτερικά για να νοιώσεις τη γλυκειά παρουσία του Θεού. Οσο ασκείσαι στην αδιάλειπτη προσευχή τόσο ο νούς καθαρίζεται και η καρδιά θερμαίνεται απο τη θεία χάρη που δεν νοιώθεις τήν ύπαρξη σου διότι όλος κατοικείς μέσα στο φώς του Θεού, που τα πάντα γαληνεύουν όλες τις αισθήσεις του σώματός σου. Γίνεσαι ξένος του κόσμου διότι όλος ο νούς σου είναι στό Κύριον και στόν ουράνιο κόσμο του που σε αναπαύουν καί σέ οδηγούν οἱ ἄγγελοι Του σέ μεγαλύτερη πνευματική καθαρότητα καί εξαγνίζεσαι μέ το χρόνο απο κάθε προσκόληση στη γή και πάθος της ψυχής σου. Η συνεχής προσευχή σε φωτίζει να ζείς αγνά καί απέριτα στη γή, διότι συνειδητοποιείς τόν αόρατο κόσμο του Θεού καί τον ζείς πνευματικά. Η απλότητα της προσευχής ευρίσκεται στήν ταπεινή ζωή που σε διδάσκει να ποθεί με την καρδιά σου τόν Κύριον και να έχεις συνεχή μνήμη του αγίου Ονόματός Του.
Ο νούς ασκούμενος στή συνεχή ενθύμηση του όνόματος του Ιησού Χριστού αισθάνεται με το χρόνο τη παρουσία του Θεού και γλυκαίνεται από τήν προσευχή που ποθεί νά εντρυφά σ’αυτήν με περισσότερο ζήλο. Η προσευχή δεν παραμένει στις λέξεις του ονόματος του Ιησού Χριστού αλλά αναπαύεται μέσα στήν αγάπη του Θεού διότι πλέον δεν προφέρει σωματικά αυτές αλλά με αγάπη ψυχής που ανυψώνουν τόν όλον άνθρωπο σε κοινωνία με το Θεό. Η ζωντανή προσευχή είναι η θεία χάρις που κατέρχεται απο το ουρανό για να αγιάσει τήν ψυχή και να προσφέρει τήν θεοποιόν ευλογία που αναγεννά την ολη ζωή του ανθρώπου και ζεί πλέον με κάθε ευλάβεια καί σεμνότητα. Η συνεχής προσευχή απορροφά τον νού στό κόσμο της αγιότητας του Θεού καί τον καθαρίζει απο κάθε γήϊνο καί υλικό και τον μαθαίνει να δίνεται μόνο στο Θεό χωρίς να περισπάται στα ανθρώπινα πράγματα. Ο αρχικός σκοπός της αδιαλείπτου προσευχής είναι η ησυχία των αισθήσεων του σώματος και η εσωτερική γαλήνη της ψυχής. Το δεύτερο είναι γνώση της αληθινής κοινωνίας με το Θεό που αυξάνεται η κατάνυξη και η εσωτερική ταπείνωση. Η προσευχή ακόμη ευρίσκεται στα πρώτα στάδια ανόδου χωρίς να έχει επιτύχει τήν καθαρότητα της καρδίας που είναι καρπός δακρύων καί αυξημένης αγάπης πρός το Θεό. Δεν μπορούμε να ζήσουμε την καθαρή προσευχή χωρίς καθαρή καρδιά που πλέον η φωτεινότητα του Θεού καταλάμπει τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου. Η φωτεινή προσευχή χρειάζεται την απόκτηση του φωτός του Θεού που θα πλημμυρίζει την όλη ύπαρξη του ανθρώπου και θα νοιώθει την καλή αλλοίωση του Θείου με ταπεινή καρδιά. Τα πάντα θερμαίνουν την ζωή του και προσφέρεται πλέον στο Θεό ως θυσία άμωμος γιά την αγάπη του Θεού. Εκείνος που δεν αισθάνεται την δύναμη του φωτός του Θεού μέσα του ζεί σωματικά την προσευχή του και δεν προοδεύει καθόλου στην πνευματική ζωή σου. Αυτό φαίνεται απο τους πολλούς λογισμούς που τον πολεμούν και γίνεται εύκολα λεία των δαιμόνων διότι η υπερηφάνεια, η οίηση και η κατάκριση τον πολεμούν χωρίς να αντιστέκεται εύκολα σ’ αυτούς τους λογισμούς. Το πρώτο εμπόδιο στην αδιάλειπτη προσευχή είναι οι δαίμονες της υπερηφανείας, της πορνείας και της κατακρίσεως. Ο νούς είναι ακάθαρτος για να μπορεί να έχει καθαρή προσευχή. Χρειάζεται για να τους πολεμήσει νηστεία, αγρυπνία και βαθειά ταπείνωση. Οταν ο νούς βάλλεται απο αυτά τα τρία πάθη η προσευχή μένει στάσιμη και είναι σαρκική χωρίς να αισθάνεται τίποτα για το Θεό. Η θεία χάρη είναι μακρυά του διότι δεν αγωνίζεται να έχει ταπείνωση και να αποφεύγει κάθε έπαρση και οίηση του εαυτού του.
Ἡ κατά Θεό προσευχή χρειάζεται βάθος ταπεινώσεως καί ἀγάπη καρδιάς γιά τόν ζωοδότη Κύριον χωρίς νά ὑστερεῖ στήν ἀφθονία τῆς θείας χάριτος πού θά τόν διδάξει νά προσεύχεται ἀγγελικά μέ καρδιά φωτεινή καί καθαρή.
Κύριε, τῆς ἀγάπης καί τοῦ ἐλέους
Εἶσαι τό φῶς τῆς ψυχῆς μου,
Εἶσαι ἡ ἐλπίδα τῆς ζωῆς μου
τά πάντα μέσα μου σ’ ἀγαποῦν
Ἐλέησόν με κατά τό μέγα ἔλεός Σου.
Γιά νά προσεύχεται κάποιος διαρκῶς πρέπει νά ἔχει ἁπλό νοῦ, ἀκηλίδωτο νοῦ πού νά μήν περιεργάζεται τά ξένα πράγματα ἀλλά μόνο νά σκέπτεται τό Θεό. ῾Η καρδιακή προσευχή χρειάζεται καρδιακό νοῦ καί ἀποκτιέται ὅταν ἡ σκέψη τοῦ ἀνθρώπου γίνει ὅλο ἀγάπη καί ἀποβάλλει κάθε λογικότητα γιά τά πράγματα τοῦ κόσμου καί στραφεῖ στόν οὐρανό τοῦ Θεοῦ, τότε ὁ νοῦς ἀπό καρδιακός γίνεται ταπεινός, από ταπεινός γίνεται καθαρός,από καθαρός γίνεται φωτεινός, οὐράνιος καί θεώμενος. Τότε ὁ νοῦς γίνεται ὑπερκόσμιος, ἑνωμένος πλέον μέ τό Θεό καί δέν διαλογίζεται τίποτα ὑλικό καί γήϊνο ἀλλά ὅλος ἀποζητᾶ κάθε στιγμή την ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, τό Φῶς τοῦ Θεοῦ,την τελειότητα τοῦ Θεοῦ. ῞Ολος ὁ νοῦς του ξεχνᾶ την ὒπαρξη του καί ὄχι μόνο καθαρίζεται ἀλλά κυβερνᾶται μέ πνεῦμα σοφίας καί δυνάμεως ἀπό τό Πανάγιο Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ζωοποιεῖται ἀπό το θαυμάσιο κάλλος τοῦ Θεοῦ.Δέν σκέπτεται αὐτό που κάνει μέ τήν προσευχή του άλλά ξεχνιέται μέσα στό ὑπέρφωτο κάλλος τῆς τρισαγίου Θεότητος καί ἀτενίζει τόν Θεό χωρίς να ἐπιθυμεῖ τίποτα, να ζητεῖ τίποτα καί να ἐλπίζει τίποτα,ἀλλά ἡ ψυχή του καί ἡ καρδιά του δεν εἶναι πλέον δική του ἀλλά τοῦ Θεοῦ.Τό σῶμα του δεν εἶναι δικό του ἀλλά τοῦ θείου Δημιουργοῦ του.῾Ο νοῦς του πλέον ἀγγίζει τήν τελειότητα καί αἰσθάνεται τήν μηδαμινότητα τοῦ ἑαυτοῦ του μέ ἀποτέλεσμα νά ταπεινώνεται χωρίς νά τό ἐπιζητεῖ, χωρίς νά τό σκέπτεται ἀλλά περιβάλλεται ἀπό τήν ἀγάπη τῆς ταπεινώσεως τοῦ Θεοῦ, ἀπό τή σιωπή τοῦ Φωτός τοῦ Θεοῦ καί νιώθει ὅτι πλέον δεν ἀνήκει σ’ αὐτό τόν κόσμο τῆς γῆς ἀλλά στόν κόσμο τοῦ οὐρανοῦ, τῶν ἀγγέλων τοῦ Θεοῦ, τῶν ἁγίων τοῦ Θεοῦ.
Κύριε, σ’εὐχαριστῶ για ὅτι μοῦ ἔχεις δώσει.
Κύριε, σ’εὐχαριστῶ γιά τήν ἀγάπη Σου πρός ἐμέ τόν ἁμαρτωλό δούλο Σου.
Κύριε, σ’εὐχαριστῶ
γιά τήν χαρά τῆς καρδιᾶς μου,
γιά τήν ἀγάπη τῆς ψυχῆς μου,
γιά τήν ὀμορφιά τῶν λουλουδιῶν,
γιά τήν δροσιά τῶν ἀνέμων,
γιά τήν ἡσυχία τῆς φύσεως,
γιά τό τραγούδι τῶν πουλιῶν,
γιά τόν οὐρανό,
γιά τόν ἥλιο,
γιά κάθετί πού μοῦ προσφέρεις.
Κύριε, σ’ εὐχαριστῶ !
σέ δοξολογῶ,
σέ ὑμνῶ,
σέ εὐλογῶ.
